Όλες οι Πρακτικές

Αποθετήριο «Φωτόδεντρο / Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές» Διαδικασίες, Ροές και Κανόνες Λειτουργίας

1. Τι είναι το «Φωτόδεντρο Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές» ;

Το «Φωτόδεντρο Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές» (Photodentro Open Educational Practices) είναι το πανελλήνιο αποθετήριο Ανοιχτών Εκπαιδευτικών Πρακτικών Αξιοποίησης Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αποτελεί ένα από τα αποθετήρια του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της «οικογένειας» Φωτόδεντρο και είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση http://photodentro.edu.gr/oep.

Στο χώρο αυτό, εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μέλη της ευρύτερης εκπαιδευτικής και επιστημονικής κοινότητας μπορούν να αναρτήσουν και να διαμοιράσουν Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου καθώς και να αναζητήσουν αναρτημένες εκπαιδευτικές πρακτικές άλλων χρηστών.

Σκοπός του αποθετηρίου είναι η συγκέντρωση, οργάνωση και διάθεση Ανοιχτών Εκπαιδευτικών Πρακτικών που προτείνονται από την εκπαιδευτική κοινότητα και αφορούν κυρίως σε αξιοποίηση ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου στη μαθησιακή διαδικασία, καθώς και σε καινοτόμες με πρόσθετη παιδαγωγική αξία διδακτικές παρεμβάσεις και δράσεις σε συγκριμένα γνωστικά πεδία ή σε διαθεματικά πεδία όπως αυτό της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης – Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

Όλες οι εκπαιδευτικές πρακτικές διατίθενται ελεύθερα με την άδεια Creative Commons CC BY-NC-SA, στο πλαίσιο υλοποίησης της εθνικής στρατηγικής για το ψηφιακό εκπαιδευτικό περιεχόμενο και της προώθησης της χρήσης Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων (OER) στα σχολεία.


2. Ποιοι καλούνται να καταθέσουν ανοιχτές εκπαιδευτικές πρακτικές αξιοποίησης ψηφιακού περιεχομένου;

Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές αξιοποίησης ψηφιακού περιεχομένου καλούνται να καταθέσουν εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μέλη της ευρύτερης εκπαιδευτικής και επιστημονικής κοινότητας οι οποίοι ενδεικτικά:

  • χρησιμοποιούν ψηφιακές εκπαιδευτικές πηγές, ψηφιακό εκπαιδευτικό περιεχόμενο ή εκπαιδευτικό λογισμικό στη διδακτική πρακτική τους, ή/και
  • αναπτύσσουν ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό ή δομήματα λογισμικού και το αξιοποιούν στη διδακτική πρακτική τους, εκτός και εκτός της σχολικής τάξης, ή/και
  • εφαρμόζουν, προσαρμόζουν ή αναπτύσσουν εκπαιδευτικά σενάρια με αξιοποίηση ΤΠΕ, ή/και
  • πραγματοποιούν δράσεις εντός ή/και εκτός σχολικής τάξης όπου παράγουν ή αξιοποιούν οπτικοακουστικό υλικό (φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικό υλικό), ή/και
  • συνεργάζονται συστηματικά με άλλα σχολεία και υλοποιούν από κοινού εργασίες (projects) και δραστηριότητες που αξιοποιούν ψηφιακό εκπαιδευτικό περιεχόμενο ή δομήματα λογισμικού.


3. Τι είναι μία καλή Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου;

Μία καλή Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου είναι μία διδακτική πρακτική που έχει πραγματοποιηθεί σε εκπαιδευτικό πλαίσιο. Χαρακτηρίζεται ως 'Ανοικτή' όταν βασίζεται στην αξιοποίηση ανοιχτών (διαθέσιμων ελεύθερα) εκπαιδευτικών πόρων (Open Educational Resources - OER) ή/και όταν αξιοποιεί ανοιχτά εργαλεία και περιβάλλοντα τα οποία διαμοιράζεται ελεύθερα για αξιοποίηση από άλλους, με στόχο την απρόσκοπτη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της μάθησης. Ο αντίκτυπος της πραγματοποίησης μιας Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής θα πρέπει να μπορεί να αξιολογηθεί/αποτιμηθεί σε επίπεδο μαθητών, συμμετεχόντων εκπαιδευτικών ή στην ευρύτερη σχολική/εκπαιδευτική κοινότητα.


4. Ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθήσω για να υποβάλω μία Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική;

Για την υποβολή μίας Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής στο «Φωτόδεντρο Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές» θα πρέπει να γίνετε μέλος του Αποθετηρίου.

Σε πρώτη φάση, μέλη του αποθετηρίου μπορούν να γίνουν οι εκπαιδευτικοί (μόνιμοι, αναπληρωτές, ωρομίσθιοι και εκπαιδευτικοί ιδιωτικών σχολείων) που είναι κάτοχοι λογαριασμού στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο (ΠΣΔ). Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να συνδεθούν στο Αποθετήριο με τα στοιχεία του λογαριασμού τους στο ΠΣΔ και να δημιουργήσουν το προσωπικό τους δημόσιο προφίλ, έτσι ώστε να αποκτήσουν το δικαίωμα δημοσίευσης ψηφιακού υλικού και ενεργής συμμετοχής στην κοινότητα του αποθετηρίου.

Στη συνέχεια, αφού γίνει η πιστοποίηση του χρήστη, ο χρήστης οδηγείται στη σελίδα του προσωπικού του προφίλ, όπου και καλείται να το εμπλουτίσει συμπληρώνοντας ένα σύνολο προσωπικών και επαγγελματικών στοιχείων. Διευκρινίζεται ότι κατά την εγγραφή ενός χρήστη στο αποθετήριο με χρήση του λογαριασμού του στο ΠΣΔ, τα μόνα στοιχεία που ανασύρονται από τη βάση δεδομένων του ΠΣΔ είναι το όνομα και το επώνυμό του.


5. Τι στοιχεία πρέπει να συμπληρώσω για να υποβάλω μία Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου;

Μία Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου περιλαμβάνει τα παρακάτω αρχεία:


a. Αντιπροσωπευτικό εικονίδιο (thumbnail): Επιλέγεται μια εικόνα που θα αποτελέσει το thumbnail της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής. Η εικόνα συνιστάται: α) να είναι τετράγωνη, β) να έχει ελάχιστη διάσταση 500px, γ) το όνομα του αρχείου να περιλαμβάνει λατινικούς χαρακτήρες, δ) ο τύπος του αρχείου να είναι jpg, jpeg, png ή gif. Περιλαμβάνεται η περιγραφή της εφαρμογής της πρακτικής και η καταγραφή του αντίκτυπου από αυτήν, δηλ. τον βαθμό στον οποίο η εφαρμογή προσέγγισε τους διδακτικούς ή μαθησιακούς στόχους που είχαν τεθεί κατά τον σχεδιασμό της. Η περιγραφή θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με το πρότυπο «Πρότυπο περιγραφής Ανοιχτή Εκπαιδευτικής Πρακτικής αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου» που παρέχεται (συμπλήρωση του αρχείου και μετατροπή του σε pdf).

b. Περιγραφή της Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής (αρχείο pdf) (Υποχρεωτικό) Περιλαμβάνεται η περιγραφή της εφαρμογής της πρακτικής και η καταγραφή του αντίκτυπου από αυτήν, δηλ. τον βαθμό στον οποίο η εφαρμογή προσέγγισε τους διδακτικούς ή μαθησιακούς στόχους που είχαν τεθεί κατά τον σχεδιασμό της. Η περιγραφή θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με το πρότυπο «Πρότυπο περιγραφής Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου» που παρέχεται (συμπλήρωση του αρχείου και μετατροπή του σε pdf).

c. Παρουσίαση της εκπαιδευτικής πρακτικής (αρχείο .ppt) – Συνιστώμενο Πρόκειται για αρχείο παρουσίασης της Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής. Για διευκόλυνση, παρέχεται σχετικό πρότυπο «Πρότυπο παρουσίασης Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου»

d. Συνοδευτικό – Υποστηρικτικό υλικό (.zip) - Προαιρετικό Άλλο συνοδευτικό / υποστηρικτικό υλικό, το οποίο θεωρεί απαραίτητο ο/η εκπαιδευτικός για την τεκμηρίωση της πρακτικής. Μπορεί να είναι σε μορφή κειμένου, βίντεο, ήχου, κλπ. ή συνδυασμός τους σε φάκελο με συμπιεσμένη μορφή.


Αφού συνδεθείτε στο «Φωτόδεντρο Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές» επιλέξτε αρχικά τη συλλογή (Αξιοποίησης Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Περιεχομένου ή Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης / Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη) στην οποία εντάσσεται η Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική και αναρτήστε τα παραπάνω αρχεία.

Στη συνέχεια, καλείστε να συμπληρώσετε συγκεκριμένα πεδία περιγραφής της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής, με στόχο την εύκολη αναζήτησή της. Περιλαμβάνονται: τίτλος, λέξεις κλειδιά, σύντομη περιγραφή της Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής, διάρκεια, θεματική περιοχή και θεματική ενότητα, εκπαιδευτική βαθμίδα και τάξη.


6. Γιατί να υποβάλω μία Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική στο Αποθετήριο;

Με τη υποβολή καλών πρακτικών στο Αποθετήριο συμμετέχετε ενεργά σε μία κοινότητα καινοτόμων εκπαιδευτικών και έχετε την δυνατότητα:

  • να προβάλετε το καινοτόμο εκπαιδευτικό σας έργο και να ενδυναμώσετε το επαγγελματικό σας προφίλ,
  • να εμπνεύσετε τους συναδέλφους σας να εφαρμόσουν, προσαρμόσουν ή επεκτείνουν τη δική τους εκπαιδευτική πρακτική,
  • να εμπνευστείτε από άλλους εκπαιδευτικούς αξιοποιώντας καινοτόμες εκπαιδευτικές διαδικασίες στην τάξη σας,
  • να συμμετάσχετε ενεργά στην καλλιέργεια μιας κοινότητας καινοτόμων εκπαιδευτικών.


7. Με τι κριτήρια θα αξιολογούνται και θα βραβεύονται οι ανοιχτές εκπαιδευτικές πρακτικές;

Τα κριτήρια τα οποία θα εξετάζονται για τη βράβευση των εκπαιδευτικών και την παροχή ετικέτας ποιότητας στις προτεινόμενες καλές και βέλτιστες πρακτικές είναι τα εξής:

  • συνολική προσέγγιση και καινοτομία: Αξιολογείται η παιδαγωγική προσέγγιση, η συνολική καινοτομία (αν και κατά πόσον η πρακτική εισηγείται/προσκομίζει κάτι νέο), η προστιθέμενη αξία από την αξιοποίηση ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου και ο ρόλος των μαθητών στο πλαίσιο της πρακτικής (αν και κατά πόσον οι μαθητές παρήγαγαν κάτι, ανέπτυξαν συλλογικότητες, κ.λπ.)

  • συνάφεια με στόχους προγραμμάτων σπουδών: Εξετάζεται εάν η ανοιχτή εκπαιδευτική πρακτική συνάδει με τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος σπουδών για το εκάστοτε γνωστικό αντικείμενο στο οποίο υπάγεται

  • στόχευση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων του 21ου αιώνα:
    • συνεργατικές δεξιότητες
    • κοινωνικές δεξιότητες (θετική στάση, υπευθυνότητα)
    • κριτική και δημιουργική σκέψη
    • δεξιότητες επίλυσης προβλήματος
    • δεξιότητες αξιοποίησης ΤΠΕ
    • δεξιότητες επικοινωνίας και δικτύωσης
    • δεξιότητες αυτόνομης μάθησης
    • δεξιότητες προσαρμογής σε μεταβαλλόμενες συνθήκες.

  • ποιότητα της περιγραφής της πρακτικής: Εξετάζεται εάν παρουσιάζεται επαρκώς η πρακτική, εάν η περιγραφή της είναι ευσύνοπτη, περιεκτική και κατανοητή, εάν η σύνταξη είναι καλή, εάν η συνοδευτική παρουσίαση είναι αντιπροσωπευτική και βοηθητική, εάν περιλαμβάνεται κατάλληλο υλικό, κ.λπ.

  • χρησιμότητα και επεκτασιμότητα πρακτικής σε άλλα πλαίσια: Εξετάζεται πόσο αξιοποιήσιμη ή χρήσιμη είναι για άλλους εκπαιδευτικούς η πρακτική (γιατί αξίζει να αναρτηθεί/δημοσιευθεί) όπου λαμβάνονται υπόψη και στοιχεία από τυχόν αξιολόγηση της πρακτικής από την εκπαιδευτική κοινότητα.


8. Ποιοι είναι οι Όροι και η Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου;

Η επίσκεψη και χρήση του αποθετηρίου «Φωτόδεντρο Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές», συνεπάγεται την ανεπιφύλακτη αποδοχή των Όρων και της Πολιτικής Αποδεκτής Χρήσης, όπως αυτοί ορίζονται εδώ και οι οποίοι ισχύουν αμέσως μετά την πρώτη σας επίσκεψη σε αυτόν τον κόμβο.
Οι Όροι και η Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης (Acceptable Use Policy, AUP) αποσκοπούν στο να βοηθήσουν τους χρήστες του «Φωτόδεντρο Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές» (εγγεγραμμένους ή μη) να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί το περιεχόμενο και οι υπηρεσίες του αποθετηρίου.


9. Απαιτείται έγκριση πριν δημοσιευθεί μία Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική που υποβάλλω;

Μόλις ο πιστοποιημένος χρήστης-εκπαιδευτικός αναρτήσει μία καλή πρακτική στο αποθετήριο αυτή δημοσιεύεται άμεσα με την ένδειξη «Μη ελεγμένη» και είναι κατευθείαν στη διάθεση των επισκεπτών του αποθετηρίου. Η ένδειξη «Μη ελεγμένη» σημαίνει ότι δεν έχει ακόμα γίνει έλεγχος αυτής από τους διαχειριστές (moderators) του αποθετηρίου.


10. Τι είδους έλεγχος γίνεται;

Μετά τη δημοσίευση μιας Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής, οι διαχειριστές του αποθετηρίου προβαίνουν σε έλεγχο αυτής, με σκοπό να επιβεβαιώσουν ότι δεν παραβαίνει τους Όρους και την Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου.
Τονίζεται ότι η απουσία της ένδειξης "Μη Ελεγμένη", υποδηλώνει αποκλειστικά τη συμμόρφωση της εκπαιδευτικής πρακτικής με τους όρους της Πολιτικής Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου και σε καμία περίπτωση δεν αφορά στην αξιολόγηση της ποιότητας του περιεχομένου της πρακτικής.


11. Ποιος μπορεί να δει και να ανακτήσει (κατεβάσει) τις δημοσιευμένες Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές;

Λήψη ή άνοιγμα-προεπισκόπηση μιας δημοσιευμένης Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής μπορούν να κάνουν όλοι οι επισκέπτες του αποθετηρίου» χωρίς να απαιτείται να έχει προηγηθεί εγγραφή και είσοδος σε αυτό.


12. Ποιος μπορεί να σχολιάσει δημοσιευμένες Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές;

Κάθε πιστοποιημένο μέλος μπορεί να σχολιάσει οποιαδήποτε δημοσιευμένη Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική έχει μεταφορτώσει, χρησιμοποιήσει και αξιοποιήσει. Ο εγγεγραμμένος χρήστης έχει τη δυνατότητα να εκφράσει οποιαδήποτε ιδέα, απορία ή προβληματισμό προέκυψε κατά τη χρήση της Ανοιχτής Εκπαιδευτικής Πρακτικής υπό τη μορφή σχολίου (comment comment icon ).

Σκοπός του σχολιασμού είναι η ανταλλαγή απόψεων, γνώσεων και ιδεών ώστε να διευκολυνθεί η διάδοση και αξιοποίηση του ψηφιακού περιεχομένου και των καλών ανοιχτών εκπαιδευτικών πρακτικών στην εκπαιδευτική κοινότητα και σε καμία περίπτωση η με οποιονδήποτε τρόπο προσπάθεια επιβολής προσωπικών απόψεων, προσβολής προσωπικοτήτων και/ή ανάδειξης συγκεκριμένων δημιουργών/έργων.


13. Πότε ένα σχόλιο είναι αποδεκτό;

Τα μέλη παροτρύνονται να εισάγουν σχόλια που είναι εποικοδομητικά, θέτουν νέους προβληματισμούς, παρουσιάζουν μια διαφορετική οπτική ή εκδοχή αξιοποίησης και χρήσης του ψηφιακού περιεχομένου, προσθέτουν νέες πληροφορίες, επεξηγούν με διαφορετικό τρόπο και προσέγγιση τεχνικές και έννοιες που πραγματεύονται τα αντικείμενα, φροντίζοντας πάντα να ακολουθούν την Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου.


14. Πότε ένα σχόλιο είναι μη αποδεκτό;

Σχόλιο που κριθεί εκτός θέματος, ανάρμοστο, εριστικό, υβριστικό ή προσβλητικό και που γενικότερα παραβαίνει τους Όρους και την Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου, είναι μη αποδεκτό και μπορεί να αναφερθεί ως ακατάλληλο από άλλους πιστοποιημένους χρήστες («Αναφορά ως ακατάλληλο» report comment icon).
Δύο αρνητικές αναφορές από μέλη της κοινότητας, έχουν ως αποτέλεσμα την αποδημοσίευση του σχολίου με ταυτόχρονη ενημέρωση τόσο των διαχειριστών (moderators) όσο και του χρήστη που εξέφρασε το σχόλιο. Οι διαχειριστές του αποθετηρίου διατηρούν το δικαίωμα να επαναφέρουν σχόλια χρηστών που διαγράφηκαν, αν και εφόσον διαπιστώσουν αβάσιμη αναφορά.

Οι χρήστες που επιθυμούν να αναφέρουν κάποιο σχόλιο, θα πρέπει πρώτα να έχουν αναγνώσει και κατανοήσει την Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου.


15. Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να αποδημοσιευθεί κάποια δημοσιευμένη Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική;

Μία δημοσιευμένη Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική δύναται να αποδημοσιευθεί αν διαπιστωθεί από τους διαχειριστές (moderators) του αποθετηρίου ότι παραβαίνει τους Όρους και την Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του Αποθετηρίου.
Επιπλέον, κάθε δημοσιευμένη Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική μπορεί να κριθεί από τους πιστοποιημένους χρήστες – «Εκπαιδευτικούς» του αποθετηρίου. Αν υπάρξουν δύο αρνητικές επισημάνσεις («Αναφορά ως ακατάλληλο» comment icon) αυτή αποδημοσιεύεται και ενημερώνονται σχετικά τόσο οι διαχειριστές του αποθετηρίου όσο και ο δημιουργός-καταθέτης. Σημειώνεται ότι ο έλεγχος-κρίση μιας πρακτικής σχετίζεται μόνο με το αν αυτή συμμορφώνεται με τους Όρους και την Πολιτική Αποδεκτής Χρήσης του αποθετηρίου, και δεν αφορά στην αξιολόγηση της ποιότητας του περιεχομένου της, της παιδαγωγικής προσέγγισης που ακολουθείται ή του μετασχολιασμού της. Οι διαχειριστές του αποθετηρίου διατηρούν το δικαίωμα να επαναφέρουν Ανοιχτές Εκπαιδευτικές Πρακτικές χρηστών που αποδημοσιεύθηκαν, αν και εφόσον διαπιστώσουν αβάσιμη αναφορά. Στην περίπτωση αυτή, η πρακτική επιστρέφει στη λίστα “Ημιτελείς αναρτήσεις” του χώρου εργασίας του δημιουργού-καταθέτη, από όπου μπορεί να την επεξεργαστεί και να τη δημοσιεύσει εκ νέου.


16. Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να αποκλειστεί ο λογαριασμός ενός χρήστη;

Οι διαχειριστές του αποθετηρίου διατηρούν το δικαίωμα να αποκλείσουν/περιορίσουν το λογαριασμό ενός χρήστη που είτε κάποιο σχόλιο είτε το δημοσιευμένο υλικό του έχουν επισημανθεί ως ακατάλληλα (σύμφωνα με τις διαδικασίες που περιγράφηκαν παραπάνω).